Τα ανευρύσματα της οπισθίας αναστομωτικής αρτηρίας (Posterior communicating artery -PComA) δεν είναι και τόσο σπάνια: αφορούν το 25% όλων των ενδοκράνιων ανευρυσμάτων. Η ανάπτυξη όμως γιγαντιαίων ανευρυσμάτων (δηλαδή ανευρύσματα με διάμετρο μεγαλύτερη από 2,5 cm) στην θέση αυτή είναι σχετικά σπάνια. Τα γιγαντιαία ανευρύσματα αντιπροσωπεύουν περίπου το 5-8% όλων των ενδοκρανιακών ανευρυσμάτων. Σχεδόν το εξήντα τοις εκατό των γιγαντιαίων ανευρυσμάτων εμφανίζονται στην έσω καρωτίδα. Ένα 10% εντοπίζονται στην πρόσθια αναστομωτική αρτηρία, και επίσης ένα 10% αφορούν την μέση εγκεφαλική αρτηρία. Δεκαπέντε τοις εκατό των γιγαντιαίων ανευρυσμάτων εμφανίζονται στον διχασμό της βασικής αρτηρίας, και περίπου ένα 5% εντοπίζονται στη σπονδυλική αρτηρία.
Χαρακτηριστικό των γιγαντιαίων ανευρυσμάτων είναι πως συνηθέστερα εκδηλώνονται με συμπτωματολογία χωροκατακτητικής βλάβης λόγω του μεγέθους τους. Εβδομήντα με εβδομήντα πέντε τοις εκατό των ασθενών με γιγαντιαίο ανεύρυσμα έχουν συμπτωματολογία ακριβώς λόγω της πίεσης που προκαλεί η μάζα του ανευρύσματος στους παρακείμενους ιστούς (Mass Effect). Θρομβωτικό εγκεφαλικό επεισόδιο που οφείλεται στο σχηματισμό θρόμβου εντός του ανευρύσματος, συμβαίνει σε ένα ποσοστό 2-5% των ασθενών με γιγαντιαία ανευρύσματα. Γενικά το μέγεθος δεν επηρεάζει την πιθανότητα ρήξης του ανευρύσματος και της αιμορραγίας όπως πιστευόταν παλιότερα, και περίπου το 25% των ασθενών με γιγαντιαίο ανεύρυσμα παρουσιάζονται με υπαραχνοειδή αιμορραγία.
Τα ανευρύσματα της οπισθίας αναστομωτικής αρτηρίας συνήθως εντοπίζονται στο σημείο έκφυσής της από την καρωτίδα. Αν εξελιχθούν σε γιγαντιαία ανευρύσματα και λειτουργήσουν χωροκατακτητικά τότε συνήθως προσβάλουν αρχικά το τρίτο νεύρο (Κοινό Κινητικό) προκαλώντας την πάρεσή του με χαρακτηριστικά κλινικά ευρήματα από την κλινική εξέταση των οφθαλμών: Βλεφαρόπτωση και αδυναµία στροφής του οφθαλµού προς τα άνω, έσω και κάτω. Ο οφθαλµός βρίσκεται σε θέση απαγωγής (λόγω της µη αντιρροπούµενης δράσης του έξω ορθού µυός), καθώς και ελαφράς κάτω στροφής και έσω κυκλοστροφής (λόγω της δράσης του άνω λοξού µυός). Η προσβολή των παρασυµπαθητικών κορικών ινών προκαλεί εσωτερική οφθαλµοπληγία (ιριδοπληγία και κυκλοπληγία). Η προσβολή των κορικών ινών είναι χαρακτηριστική για τα ανευρύσματα: η ύπαρξη μιας φυσιολογικής κόρης επί παρουσίας μιας πλήρους πάρεσης των εξωτερικών οφθαλμοκινητικών μυών ουσιαστικά αποκλείει τη διάγνωση του ανευρύσματος και η αιτία πρέπει να αναζητηθεί αλλού. Κάθε ασθενής με οφθαλμοπληγία από το κοινό κινητικό πρέπει να ελέγχεται για την ύπαρξη ανευρύσματος της οπίσθιας αναστομωτικής αρτηρίας.
Η αντιμετώπιση των γιγαντιαίων ανευρυσμάτων είναι ακόμη και σήμερα μια πρόκληση: ο ενδοαγγειακός εμβολισμός παρόλο που χαρακτηρίζεται από μικρή νοσηρότητα και θνητότητα δεν επιτυγχάνει να μειώσει τον όγκο τους με αποτέλεσμα να συνεχίζουν να λειτουργούν χωροκατακτητικά. Αντίθετα ο χειρουργικός αποκλεισμός των γιγαντιαίων ανευρυσμάτων με την χρήση ειδικών μεταλλικών αγκτήρων (clip) σε συνδυασμό με την διάνοιξη του σάκου τους και την αφαίρεση του θρόμβου που εμπεριέχουν, παρόλο που είναι η ουσιαστικά η μόνη ριζική αντιμετώπισή τους, συνδέεται με σημαντική διεγχειρητική θνητότητα και μετεγχειρητική νοσηρότητα. Και εδώ παίζει μεγάλη σημασία η εμπειρία του νευροχειρουργού που θα αναλάβει να αντιμετωπίσει τον ασθενή, όχι μόνο για να φέρει εις πέρας ένα ούτως ή άλλως δύσκολο περιστατικό, αλλά κυρίως για να θέσει την ένδειξη της ακολουθούμενης θεραπευτικής στρατηγικής και να την κάνει κατανοητή και στον ίδιο τον ασθενή.
