Ο υποθάλαμος αποτελεί μια μικρή περιοχή του εγκεφάλου (μόλις 1:120-1:140 του βάρους του εγκεφάλου) αλλά είναι το συντονιστικό κέντρο γένεσης και συντονισμού μηνυμάτων για το ενδοκρινικό και νευροφυτικό σύστημα. Χάρη στις αμφίδρομες οδούς επικοινωνίας με όλα τα επίπεδα του μεταιχμιακού συστήματος που διαθέτει, ο υποθάλαμος αποστέλλει σήματα προς τρεις διαφορετικές κατευθύνσεις:
*Στο εγκεφαλικό στέλεχος και, κυρίως, προς τις δικτυωτές περιοχές του μέσου εγκεφάλου, της γέφυρας και του προμήκους.
*Σε πολλές ανώτερες περιοχές του μέσου και ανώτερου εγκεφάλου και ιδιαίτερα προς τον πρόσθιο οπτικό θάλαμο και μεταιχμιακό φλοιό.
*Στον μίσχο της υπόφυσης, για τον έλεγχο του μεγαλύτερου μέρους των εκκριτικών λειτουργιών τόσο του πρόσθιου όσο και του οπίσθιου λοβού της υπόφυσης.
Με αυτό τον τρόπο, ο υποθάλαμος αποτελεί μία από τις σημαντικότερες απαγωγές οδούς ελέγχου του μεταιχμιακού συστήματος. Από αυτόν ελέγχονται οι περισσότερες από τις φυτικές και ενδοκρινικές λειτουργίες του σώματος, καθώς επίσης και πολλές πτυχές της συναισθηματικής συμπεριφοράς του ατόμου.
Ο υποθάλαμος παίζει ουσιαστικό ρόλο στις φυτικές και τις ενδοκρινικές λειτουργίες, καθώς και σε διάφορα χαρακτηριστικά της συμπεριφοράς. Συνοπτικά, οι λειτουργίες του υποθαλάμου είναι:
-η ρύθμιση του καρδιαγγειακού συστήματος.
-η ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος.
-η ρύθμιση της έκκρισης των ορμονών στην υπόφυση.
-παίζει ακόμη σημαντικό ρόλο στον έλεγχο της σεξουαλικής συμπεριφοράς του ατόμου και στην διαδικασία της αναπαραγωγής του είδους.
-ασκεί έλεγχο στους καθημερινούς κύκλους της φυσιολογικής κατάστασης, των αντιδράσεων και και της συμπεριφοράς του ατόμου (κιρκαδιανός ρυθμός).
-έχει επίσης ισχυρή διαμεσολάβηση στις συναισθηματικές αποκρίσεις του ατόμου στα διάφορα ερεθίσματα.
Η ακριβής αιτιολογία των όγκων του υποθαλάμου δεν είναι γνωστή. Είναι πιθανό η αιτιοπαθογένειά τους να οφείλεται σε ένα συνδυασμό γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. Άνθρωποι με Νευροϊνωμάτωση (κληρονομική πάθηση) βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο για αυτό το είδος του όγκου. Οι άνθρωποι οι οποίοι έχουν υποβληθεί σε ακτινοθεραπεία έχουν αυξημένο κίνδυνο για την ανάπτυξη όγκων στον υποθάλαμο σε γενικές γραμμές.
Στα παιδιά, οι περισσότεροι από τους όγκους του υποθαλάμου είναι γλοιώματα. Τα γλοιώματα είναι ο πιο κοινός τύπος όγκων του εγκεφάλου, προερχόμενα από τα νευρογλοιακά κύτταρα, τα οποία είναι ένας τύπος κυττάρων που υποστηρίζουν τα νευρικά κύτταρα. Γλοιώματα μπορεί να εμφανισθούν σε οποιαδήποτε ηλικία. Στους ενήλικες, οι όγκοι στον υποθάλαμο είναι πιο πιθανό να αφορούν μεταστάσεις.
Η θεραπεία εξαρτάται από το πόσο επιθετικός είναι ο όγκος, και αν είναι ένα γλοίωμα- και ποιου βαθμού, ή άλλου τύπου νεοπλασία του Εγκεφάλου. Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει χειρουργική επέμβαση, ακτινοβολία ή και χημειοθεραπεία. Η πρόγνωση εξαρτάται κυρίως από τον τύπο του όγκου (γλοίωμα ή άλλου τύπου), το μέγεθός του και την ηλικία και τη γενική κατάσταση της υγείας του ασθενούς. Σε γενικές γραμμές, τα γλοιώματα σε ενήλικες είναι πολύ πιο επιθετικά από ό,τι στα παιδιά και συνήθως έχουν και σαφώς χειρότερη έκβαση.
