Ο όρος κυστικό μηνιγγίωμα περιλαμβάνει αμφότερα τα μηνιγγιώματα είτε με σχηματισμό εκφυλιστικών κύστεων εντός του νεοπλασματικού παρεγχύματος είτε και σε εκείνα με αραχνοειδείς κύστεις ή αντιδραστικές ενδοεγκεφαλικές κύστεις πέριξ του κυρίως όγκου. Δεν πρέπει να συγχέονται με τα μικροκυστικά μηνιγγιώματα, μια ξεχωριστή παραλλαγή, στην οποία οι κύστες είναι μικροσκοπικές.
Διάφοροι μηχανισμοί έχουν προταθεί για την εμφάνιση των κύστεων στα μηνιγγιώματα και πιθανόν να ισχύουν οι περισσότεροι, ανάλογα με τη θέση των κύστεων:
*Εκφυλισμός ή νέκρωση.
*Άμεση έκκριση υγρού από το μηνιγγίωμα.
*Αντιδραστικές αλλαγές των πέριξ ιστών (περιφερειακές αραχνοειδείς κύστεις).
Η ταξινόμηση των κυστικών μηνιγγιωμάτων προτάθηκε αρχικά από τον Nauta το 1979, και αργότερα τροποποιήθηκε από τον Worthington το 1985, και είναι μέχρι σήμερα η πιο ευρέως χρησιμοποιούμενη ταξινόμηση.
Τύπος 1: Ενδονεοπλασματικές κύστες, που βρίσκονται κεντρικά στο μηνιγγίωμα.
Τύπος 2: Ενδονεοπλασματικές κύστες, που βρίσκονται περιφερειακά εντός του μηνιγγιώματος αλλά εξακολουθούν να περιβάλλονται από όγκο.
Τύπος 3: Το κύριο τοίχωμα μιας κύστης να εμπεριέχει μια φωλιά νεοπλασματικών κυττάρων.
Τύπος 4: Κύστες που βρίσκεται εντός του γειτονικού εγκεφάλου.
Τύπος 5: Κύστες που βρίσκονται μεταξύ του μηνιγγιώματος και του εγκεφάλου (αραχνοειδείς κύστες).
Οι τύποι 1 και 2 περιλαμβάνουν επί της ουσίας τα γνήσια κυστικά μηνιγγιώματα και είναι σπάνιοι ενώ ο 4ος τύπος είναι και ο πιο συνηθισμένος.
Τα πραγματικά κυστικά μηνιγγιώματα είναι αυτά με λίγες μεγάλες κεντρικές κύστεις και είναι ασυνήθιστα. Η εμφάνιση περισσότερων πολυάριθμων περιφερικών κύστεων είναι πιο συχνή (8-23% των περιπτώσεων). Αφορούν συχνότερα σε άρρενες ασθενείς και κυρίως στον παιδιατρικό πληθυσμό.
Οι ασθενείς παρουσιάζονται κλινικά με τον ίδιο τρόπο όπως οι ασθενείς με μη κυστικά μηνιγγιώματα, με συμπτώματα δηλαδή που σχετίζονται με την αυξημένη ενδοκρανιακή πίεση (ICP), την εστιακή νευρολογική συμπτωματολογία ή με επιληπτικές κρίσεις.
Η αντιμετώπισή τους είναι η ίδια με τα κοινά μηνιγγιώματα, και είναι κυρίως η χειρουργική τους αφαίρεση, ειδικά αφού η μη χαρακτηριστική τους νευροαπεικονιστική εμφάνιση θέτει διαφοροδιαγνωστικά θέματα που μόνο η παθολογοανατομική εξέταση επιλύει.
Βιβλιογραφία:
1."Cystic meningiomas: MR characteristics and surgical correlations.", J J Wasenko, L Hochhauser, E G Stopa and J A Winfield, American Journal of Neuroradiology November 1994, 15 (10) 1959-1965.
2. "Cystic meningioma: unusual imaging appearance of a common intracranial tumor.", Amit Mittal, Kennith F. Layton, S. Sam Finn, Baylor University Medical Center Proceedings, 2010 Oct; 23(4): 429–431.
3."Cystic Meningioma Simulating Arachnoid Cyst: Report of an Unusual Case.", Docampo Jorge, Gonzalez Nadia, Vazquez Claudio, Case Reports in Radiology, Volume 2014 (2014).
4."Infratentorial benign cystic meningioma mimicking a hemangioblastoma radiologically and a pilocytic astrocytoma intraoperatively: a case report.", Tan Kheng Guan, Devaraj Pancharatnam, Hari Chandran, Journal of Medical Case Reports20137:87.
5."Cystic meningioma: radiological, histological, and surgical particularities in 43 patients.", Boukobza M, Cebula H, Pop R, Kouakou F, Acta Neurochir (Wien). 2016 Oct;158(10):1955-64.
6."A rare entity cystic meningioma mimicking as intra-axial brain tumour: Case review.", Mithilesh Kumar Pandey, Debajit R Barman, Kaushik Roy, Suniti K Saha, Journal of Health Specialties, Year:2015, Volume:3 ,Issue:1,Page : 44-46.
